Geschiedenis van de protestantse kerk in Vilvoorde
- Vanaf 1520 Protestantse gemeenschappen te Vilvoorde
- 1536 marteldood van William Tyndale te Vilvoorde
- 1585 optreden Spaanse overheid maakt einde aan Protestantse aanwezigheid
- 1820 – 1830 Protestantse kapel in kazerne van Vilvoorde
- 1883 oprichting van de Silokerk te Laken
- 1902 – 1914 Protestantse samenkomsten in gehuurde zaal te Vilvoorde
- 1930 William Tyndalekerk in Lange Molensstraat te Vilvoorde
- 1999 samengaan van Silokerk en William Tyndalekerk
- 2009 verhuis naar tuchthuiscomplex
Korte historische schets
Vilvoorde
Vanaf 1520 vindt de oproep van de Hervormers gehoor te Vilvoorde. Er ontstaan verschillende gemeenschappen, die in het geheim of wel in het openbaar samenkomen.
Tijdens diezelfde periode doet het kasteel van Vilvoorde dienst als gevangenis, waarin aanhangers van de Reformatie worden opgesloten en soms ter dood gebracht. Een van de meest bekenden onder hen is de Engelse Bijbelvertaler William Tyndale, die in 1536 ter dood wordt gebracht.
De gewelddadige vervolgingen, die uitgingen van de Spaanse overheid, maken vanaf 1585 een definitief einde aan het bestaan van protestantse gemeenschappen te Vilvoorde.
Tijdens de vereniging met de noordelijke Nederlanden wordt in de kazerne een ruimte ingericht tot kapel voor het houden van erediensten ten behoeve van protestantse militairen. Hieraan nemen ook protestantse burgers deel.
Vanaf 1848 vinden protestanten in Vilvoorde elkaar en houden bijeenkomsten aan huis. In 1902 wordt een gehuurde zaal tot kapel ingericht, eerst in de Toekomststraat en daarna in de Vlaanderenstraat. In 1907 komt daar zelfs een opleidingsschool voor evangelisten bij. De eerste wereldoorlog stelt een einde aan dit initiatief.
In 1913 wordt een monument opgericht ter nagedachtenis aan William Tyndale, die in 1536 te Vilvoorde ter dood gebracht werd. Het stond op het huidige Rooseveltplein en is inmiddels verplaatst naar het Tyndalepark aan de Mechelsestraat.
Na de eerste wereldoorlog wonen er te Vilvoorde voldoende protestanten om regelmatig kerkdiensten te houden. In 1930 kan men overgaan tot het aankopen van een gebouw met een grote zaal in de Lange Molensstraat. Hier wordt een kerkruimte ingericht. Na de tweede wereldoorlog wordt de zaal vervangen door een kerkgebouw, dat de ‘William Tyndalekerk’ genoemd wordt.
Op 31.12.1970 wordt de kerkelijke gemeente bij Koninklijk Besluit erkend. Het loon van de voorganger komt ten laste van de overheid. De protestantse gemeenschap krijgt steeds meer bekendheid binnen de Vilvoordse samenleving. Er komen goede contacten met de overheid, er wordt volop meegewerkt aan de plaatselijke sociale dienst ‘Televil’.
Een museum, dat aan William Tyndale is gewijd, wordt in 1986 geopend.
Er wordt een partnerschap aangegaan met de “Evangelische Kirchengemeinde Voerde/Ennepetal”. Deze Duitse zustergemeente schenkt twee luidklokken.
Laken
In de volksrijke buurt van de Antwerpse Steenweg te Laken wordt in 1883 op een braakliggend terrein een houten barak opgericht, waar protestantse samenkomsten worden gehouden.
In 1892 verrijst er op dezelfde plaats een stenen kerkgebouw, dat de ‘Silokerk’ genoemd wordt. In de loop der jaren bloeit het gemeenteleven open en neemt het aantal leden toe. Naast de wekelijkse erediensten zijn er velerlei activiteiten gericht op de kinderen, op de oudere jeugd, op mannen en vrouwen afzonderlijk, op bejaarden.
In 1901 opent men een lagere school, de Siloschool. Aanvankelijk was dit een van de weinige scholen in het Brusselse, waar in het Nederlands onderwijs werd gegeven. Ze heeft tot de zomer van 1960 bestaan.
In 1914 wordt de zelfstandigheid van de gemeente erkend, eerst door de kerkelijke overheid en vervolgens, bij Koninklijk Besluit, door de burgerlijke overheid. Voortaan zou de staat instaan voor de betaling van de predikant en kon er beroep gedaan worden op een predikant met een gedegen theologische opleiding.
Na de tweede wereldoorlog komt er een grotere openheid naar de samenleving. Leden aanvaarden een verantwoordelijkheid als lid van een nationale kerkelijke commissie. Samen met andere Brusselse kerken wordt het Protestants Sociaal Centrum opgericht. Met de katholieke Sint Rochusparochie worden oecumenische contacten gelegd.
Fusie van de twee kerkgemeenschappen
Vanaf de jaren 1970 komt het tot een nauwere samenwerking tussen de Silokerk en de William Tyndalekerk. Samen geven ze een mededelingenblad uit onder de naam ‘de Ring’. Ook worden er gezamenlijke kerkdiensten gehouden.
Langzamerhand hebben in Laken alle leden de wijk verlaten om zich elders te vestigen. Het kerkgebouw staat excentrisch, zodat naar een andere locatie uitgekeken moet worden.
Zoals dit het geval is in vele zusterkerken, kent ook de Vilvoordse gemeente tegen het einde van de twintigste eeuw een terugloop van het aantal leden. Om de levensvatbaarheid van de gemeenschap te waarborgen wordt uitgekeken naar het samengaan met een andere gemeente.
In 1998 zorgen gesprekken tussen beide gemeenten voor een brede en vooral nauwe samenwerking. Vrij snel groeit het voorstel om tot een fusie over te gaan. Daarbij zou het kerkgebouw in Laken verkocht worden en zou men voortaan samenkomen in de William Tyndalekerk.
Deze voorstellen worden op 14 februari 1999 door de leden van beide gemeenten met een grote meerderheid aanvaard. De fusiegemeente werkt sindsdien binnen het verband van de Verenigde Protestantse Kerk in België verder met als naam de ‘William Tyndale – Silokerk”. Als protestantse gemeenschap stelt ze zich vanuit het Evangelie ten dienste van iedere burger op zoek naar een zin in het leven en een engagement binnen de samenleving.
Het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Afdeling Juridische Aangelegenheden en Verkiezingen) erkent op 21 juni 2002 bij Ministerieel Besluit de ‘parochie’ William Tyndale – Silo met zetel te Vilvoorde. Op 25 augustus 2003 breidt diezelfde overheid het grondgebied van de ‘parochie’ uit tot de gemeenten Grimbergen, Machelen en Zemst.
In 2007 wordt van het gemeentebestuur van Vilvoorde de goedkeuring verkregen om binnen het Tuchthuiscomplex ruimten te huren waar alle activiteiten van de kerkelijke gemeente in ondergebracht kunnen worden. De binneninrichting van deze ruimten en de verhuis verlopen vlot, zodat op zondag 17 mei 2009 voor de eerste maal een eredienst kan worden gehouden. Op vrijdag 23 april 2010 wordt met een academische zitting de kerk officieel in gebruik genomen in aanwezigheid van de burgerlijke en kerkelijke overheid.